لیزر یا تابش گسیل القایی ابزاری است که نور را به صورت امواج همگرا ، هم فاز و هم دوست ساطع می کند. این امواج دارای یک طول موج هستند، در یک جهت حرکت می کنند و انرژی را در یک جا متمرکز می کنند.
امروزه از لیزر در صنعت ، صنایع نظامی و پزشکی ( مثل لیزر فراکشنال )استفاده گسترده ای می شود. بر اساس طول موج لیزر ها را به دو گروه در پزشکی طبقه بندی می کنند :
۱- قابل دید که دارای طول موج بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ نانومتر هستند
۲- غیر قابل دید که طول موج آنها بیشتر از ۷۰۰ نانومتر است و نامرئی هستند.
پرتوهای این دستگاه از مادهای جمع کننده یا فعال کنده نور تشکیل شده که درون محفظه تشدید نور قرار دارد.
در کلینیک ایده آل این ماده پرتو نور را که به وسیله یک منبع انرژی بیرونی (از نوع الکتریسیته یا نور) به وجود آمده، تقویت میکند. نخستین بار طرح اولیه لیزر را انیشتن داد و لی بعد از مرگ وی لیزر بطور کاربردی معرفی و عملیاتی شد.
کار لیزر به این گونه است که با تابش یک فوتون به یک ذره (اتم یا مولکول یا یون) برانگیخته، یک فوتون دیگر نیز آزاد میشود که این دو فوتون با هم، هم فرکانس هستند. با ادامه این روند شمار فوتونها افزایش مییابد که میتوانند باریکهای از فوتونها را به وجود بیاورند.
لیزر از نظر ماهیت هیچ تفاوتی با نور عادی ندارد و خواص فیزیکی لیزر، آن را از نورهای ایجاد شده از دیگر منابع متمایز میسازد.
از نخستین روزهای تکنولوژی لیزر، به خواص ویژه آن پی برده شد. و ما بطور گزینشی به این خواص میپردازیم که خود این خواص بستری عظیم برای کاربردهای وسیع این پدیده در علوم گوناگون به ویژه صنعت و پزشکی ایجاد کردهاست.
پیشرفت دانش بدون تکنولوژی لیزر امکان پذیر نیست. شاید مهمترین بخش فیزیک اتمی، بحث فیزیک لیزر باشد.
با دادن انرژی به الکترونهای یک اتم میتوان آنها را به مدارهای بالاتر برد.
اما این خانه جدید برای الکترونها جایگاه چندان پایداری نیست و الکترونها ترجیح میدهند با پس دادن انرژی به مدار اصلی خود برگردند. این انرژی به صورت یک فوتون با فرکانس مشخص آزاد میشود.
یعنی یک واحد انرژی. نور از همین فوتونها ساخته میشود. پس اگر با تعداد زیادی از اتمها هم زمان این کار را انجام دهیم، میتوانیم پرتو نوری تک فرکانس ایجاد کنیم. علاوه بر اینکه با روشها و دقتهایی میتوان پرتوهای هم فاز تولید کرد. این پدیده اساس تولید پرتوهای لیزر است.
ویژگیهای منحصربفرد لیزر در کلینیک ایده آل آن را از نورهای دیگر متمایز میسازد که در هیچ منبع نور دیگری یافت نمیشود.