در گرجی این شهر تیفلیسی یا تهبیلیسی مشتق از واژه تپهیلی (به معنای گرم؛ منسوب به چشمه‌های آب گرم تفلیس) نامیده می‌شود.
تفلیس در هزاره چهارم تا سوم پیش از میلاد مسکونی شد.
برای اولین بار در سالنامه‌های قرن چهارم میلادی از تفلیس به عنوان قلعه ـ شهر نام برده شده‌است.
تفلیس در تور گرجستان به علت واقع شدن در محل تلاقی راههای مهم همیشه دارای اهمیت منطقه‌ای بوده و همین ویژگیها سبب گسترش و توسعه این شهر از دیرباز تاکنون شده‌است.
این شهر در ۱۲۰ کیلومتری رشته کوه قفقاز بزرگ و ۲۵۰ کیلومتری دریای سیاه قرار دارد و با شهرهای تاشکند، استانبول، رم، بارسلون، بوستون، و شیکاگو هم عرض است.
شهر در دو طرف ساحل رود کر * / کور (به زبان گرجی متکواری) در درون دره‌ای گسترده‌است.
این رود که از کوههای کردستان ترکیه سرچشمه می‌گیرد به طول ۳۶ کیلومتر در شهر جاری است.
سد اورتاچالا سرعت جریان آب را در مسیر شهر کاهش می‌دهد و رژیم آبی آن را تنظیم می‌کند.
پنج نهر کوهستانی که از آبراهه‌های زیرزمینی می‌گذرند از دامنه‌های اطراف تفلیس به کر می‌ریزند:
دیگمیس تسکالی وره و تساوکیسیس تسقالی / تسکالی از مغرب گلدانیس تسکالی و لوچینیس تسکالی از مشرق.
دو دریاچة کوچک به نام لیسی و کو در دامنه‌های شمالی تفلیس واقع شده‌اند.
دریاچة تفلیس در پشت رشته کوه ماخات واقع است و پیرامون آن دشت سامگوری قرار دارد .
کوههای متاتس میندا در مغرب تابوری و تیغه‌های سولالاکی در جنوب و رشته کوه ماخات در مشرق شهر واقع شده‌اند.
در دامنه‌های شمال شرقی کوه تابوری چشمه‌های آب گرم جریان دارد که دارای ترکیبات قلیایی و سولفات است .
تفلیس در گذشته‌های دور ابتدا در طول سواحل رودخانه رشد کرد. بعدها با افزایش جمعیت ساخت و ساز به دامنه‌ها و تپه‌ها و فلاتهای اطراف رودخانه کشیده شد که این فلاتها در شمال و شمال شرقی شهر واقع شده‌است.
قسمتهای جنوب شرقی شهر از خیابانهای تنگ و خانه‌های قدیمی دو یا سه طبقه تشکیل شده که مجموعة قدیمی شهر تفلیس را تشکیل می‌دهد آب و هوا هوای تفلیس به سبب نسیمی که از کوهستانها در دره‌های اطراف می‌وزد همیشه پاکیزه‌است.
متوسط درجه حرارت آن ۲ر۱۳است.
درتور گرجستان گرمترین ماه تابستان درجة حرارت به ۲ر۲۵ و در سردترین ماه زمستان به ۹ر۰- می‌رسد. از آذر تا اسفند )بین ۳۰ تا ۳۵ روز) دمای هوا به زیر صفر می‌رسد .متوسط سالانة بارندگی ۵۰۵ میلیمتر است که ۳۴ آن در ماههای گرم می‌بارد. حدود ۲۵ روز از فصل تابستان آن بسیار گرم است و دمای هوا تا ۳۰ بالا می‌رود