دکتر حمیدرضا فرشچی
هر یک از مواد غذایی اصلی اعم از چربی، کربوهیدرات یا پروتئین اگر بیش از حد خورده شوند (یک تعادل انرژی مثبت ایجاد می‌کنند) می‌توانند شما را چاق کنند. از آنجا که میزان انرژی موجود در هر گرم چربی از سایر درشت‌مغذی‌ها به مراتب بیشتر (بیش از دو برابر) می‌باشد، لذا افزایش حجم چربی دریافتی در لیپوماتیک به افزایش وزن کمک می‌کند.
از طرف دیگر، بسیاری از انواع پرپروتئین کم‌کربوهیدرات حقیقتا دارای محتوای چربی بالایی هستند، اما علی‌رغم چربی زیاد در این نوع رژیم‌ها، می‌توان وزن را کم کرد.
مطالعات انجام گرفته روی این رژیم‌ها، دلیل موفقیت این رژیم‌ها را محدودیت ذاتی انرژی دریافتی می‌دانند و این بدین صورت امکان پذیر می‌باشد که به ازای دریافت بالای پروتئین و چربی، کربوهیدرات مصرفی به طور جدی محدود شود.
البته این نوع رژیم در طولانی مدت عوارض قابل توجهی را به دنبال خواهد داشت.
لذا با توجه به نکات یاد شده، یکی از کاراترین روش‌ها برای نگهداری کاهش وزن، محدود کردن محتوای چربی رژیم مصرفی‌تان است.
یک بررسی کانادایی اخیر ارتباطات مثبت واضحی بین چربی کل رژیم و چاقی را نشان می‌دهد. یک بررسی کامل روی 28 مطالعه تحقیقاتی در ایالات متحده، که در سال‌های اخیر در مجله تغذیه بالینی آمریکا منتشر شده بود چنین نتیجه‌گیری کرد که چربی رژیم غذایی در پیشبرد چاقی ایفای نقش اساسی می‌کند.
تحققیات انجام گرفته در دانمارک روی بیش از 1700 نفر نیز نشان داد که در افراد با وزن طبیعی، کاهش چربی رژیم غذایی بدون محدودیت انرژی کلی غذا، می‌تواند از افزایش وزن پیشگیری کند.
لذا بر این اساس، جالب توجه خواهد بود که، شما می‌توانید با کاهش دادن چربی دریافتی‌تان حتی بدون محدودیت کالری دریافتی، غذا بخورید و وزنی هم اضافه نکنید. البته این موضوع در افراد چاق که حجم وعده‌های بالایی دارند، امکان‌پذیر نیست.
ولی حال چرا چربی شما را چاق می‌کند؟ به نظر می‌رسد طعم چربی برای بشر بسیار لذیذ است، بویژه زمانی که با شکر یا نمک نیز مخلوط شده باشد.
مطالعات گذشته نشان می‌دهند غذاهای کم‌حجم پرچرب (مانند شکلات و پنیر) باعث می‌شوند که ما محتوای بیش از حدی کالری را قبل از این‌که سیگنال‌های مرتبط با سیری به مغز برسند، مصرف کنیم.
لذا به نظر می‌آید چربی سیگنال‌های کنترل اشتها که در پیشگیری از دریافت سریع کالری از یک وعده غذایی موثر می‌باشد، را تضعیف یا بسیار کند می‌نماید و در نتیجه شما به سرعت، انرژی قابل توجهی را بدون احساس سیری دریافت می‌کنید.
نکته عملی: اگرچه کالری مصرفی بیش از حد علت اصلی چاقی در یک فرد است ولی باید دانست که از بین درشت‌مغذی‌ها، چربی موجود در غذاهای پرچرب به دلیل میزان بالای کالری و به دلیل ضعف کنترل اشتها در هنگام دریافت چربی، نقش مهم‌تری را در افزایش وزن و نیاز به لیپوماتیک ایفا می‌کند.